Wiemy, że stres niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie organizmu, stres nie działa również obojętnie na włosy. Wszystkie kobiety chciałyby mieć piękne, lśniąc włosy jednak nie wszystkie mogą się takimi pochwalić. Zła kondycja włosów charakteryzuje się ich:
- wypadaniem
- suchością
- łamliwością
- brakiem blasku
Przyczyny wypadania włosów mogą być różne, do jednej z nich zalicza się nadmierną ekspozycję na stres. Włosy są naturalną ozdobą każdego człowieka, dlatego, aby powstrzymać ich wypadanie, zasługują na szczególną troskę i uwagę.
Wypadanie włosów
Włosy wypadają każdego dnia i jest to proces fizjologiczny, najbardziej zauważalny podczas mycia i czesania. W trzeciej fazie życia włosa (po fazie aktywnego wzrostu i przejściowej) obumiera i wypada a na jego miejscu zaczyna wyrastać nowy. Często cykl ten ulega zachwianiu bądź jest przyspieszony i powoduje wypadanie większej ilości włosów. Żeby ocenić nadmierne ubytki włosów powinniśmy przez kilka dni liczyć wszystkie włosy w ciągu doby, które wypadają samoistnie lub podczas czesania i mycia. Dzienna liczba ubywających włosów jest indywidualna i ulega dużym wahaniom, nie powinna jednak przekraczać 70-100 włosów. Problem pojawia się, gdy codziennie wypada ich ponad 100 i trwa to dłużej niż kilka tygodni. Następstwem nadmiernej utraty włosów jest łysienie, które wynika z zaburzenia równowagi pomiędzy wzrostem i ich wypadaniem. Naturalną zwiększoną utratę włosów obserwuje się jesienią oraz na wiosnę. Szczególnie w tym okresie powinniśmy zadbać o prawidłową dietę, uzupełnienie niedoborów witamin i składników mineralnych, ze szczególnym uwzględnieniem biotyny. Niedobór biotyny objawia się wypadaniem i zaburzeniami wzrostu włosów, pogorszoną kondycją paznokci, stanami zapalnymi skóry zlokalizowanymi wokół oczu, nosa, ust, uszu i krocza[1],[2],[3]
Przyczyny wypadania włosów i łysienia
Nadmierne wypadanie włosów może być następstwem:
- Stresu
- Przebytej choroby
- Nieprawidłowej diety (niedobór witamin i składników mineralnych , deficyt kaloryczny)
- Palenia tytoniu
- Przyjmowanych leków m.in.: leków immunosupresyjnych, przeciwzakrzepowych, obniżających poziom lipidów, beta-blokerów i witaminy A
- Czynników genetyczne
Stres – sprzymierzeńca problemów z włosami
Stres to nieswoiste zjawisko, na które wystawiany jest organizm człowieka kiedy stawiane są przed nim różne „trudności”. O ile krótkotrwały stres jest czynnikiem motywującym do działania, zwiększającym koncentrację i poziom uwagi na danym zadaniu o tyle skutki przewlekłego stresu prowadzą do destrukcji organizmu, m.in.: do pogorszenia kondycji włosów. Stres powoduje wypadanie włosów, dlaczego?
- zmniejsza podziały keratynocytów w mieszkach włosowych, co skutkuje szybszym przejściem z fazy wzrostu w fazę spoczynku
- przyspiesza rozwój łysienia androgenowego
- działa prozapalnie na mieszki włosowe, co prowadzi do śmierci komórek
- prowadzi do zaburzeń krążenia w obrębie mieszków włosowych przyczyniając się do śmierci komórek
Jak powstrzymać wypadanie włosów? Zredukuj stres! Wprowadzaj w życie metody pozwalające na radzenia sobie ze stresem.
Jeżeli pacjent dostrzega u siebie zwiększone wypadanie włosów jako następstwo nadmiernej ekspozycji na stres, powinien udać się do trychologa, aby potwierdzić przypuszczalną przyczynę i móc zapobiegać ich wypadaniu. Należy pamiętać, że nadmierna utrata włosów może być objawem wielu chorób wymagających szybkiej interwencji.
Choroby, które objawiają się wypadaniem włosów
Choroby, które mogą prowadzić do wypadania włosów i zwiększać ryzyko łysienia to m.in.: zaburzenia hormonalne (nadczynność i niedoczynność tarczycy), cukrzyca, nowotwory, choroby owłosionej skóry głowy (np. łuszczyca, grzybica, łojotokowe zapalenie skóry głowy) oraz choroby zakaźne (znaczenie ma wysokość i czas trwania gorączki). U większości kobiet problem wypadających włosów pojawia się po porodzie, po odstawieniu środków antykoncepcyjnych oraz w okresie menopauzy, kiedy dochodzi do zmniejszenia poziomu estrogenów. U kobiet z zespołem policystycznych jajników (PCOS) występuje zwiększony poziom androgenów i zmniejszona gęstość włosów na głowie.[4],[5]
Rodzaje wypadania włosów (łysienia)
Na nadmierną utratę włosów wpływ mogą mieć zarówno czynniki genetyczne jak i czynniki zewnętrzne. Na geny i ich funkcjonowanie nie mamy wpływu jednak na ekspozycję na czynniki zewnętrzne mamy realny wpływ i możemy powstrzymać wypadanie włosów i zadbać o skórę głowy. Wyróżniono kilka rodzajów łysienia:
- androgenowe,
- plackowate (przypuszcza się, że jest wynikiem autoimmunologicznej odpowiedzi pacjentów),
- bliznowaciejące (włos ulega nieodwracalnemu zniszczeniu),
- poporodowe,
- po chemioterapii.
Najczęściej występujący rodzaj łysienia u kobiet i mężczyzn to łysienie androgenowe.[6]
Łysienie androgenowe
Występuje u około 80% mężczyzn w wieku ok. 70 r.ż oraz u około 40% kobiet. Ze względów estetycznych a co się z tym wiąże możliwych konsekwencji w pogorszeniu stanu psychicznego i jakości życia stanowi poważny problem.
Jest to przewlekła choroba mieszków włosowych okolicy czołowo-ciemieniowej. Mieszki włosowe zmniejszają się i stopniowo tracą zdolność do produkcji włosów. Za łysienie androgenowe głownie odpowiadają uwarunkowania genetyczne a czynniki zewnętrzne takie jak ekspozycja na UV, zanieczyszczenie środowiska, czynniki chemiczne i styl życia (np. palenie papierosów) mogą nasilać chorobę. Charakteryzuje się ono rozpoczęciem procesu cofnięcia linii włosów na skroniach i czole chorego (powstają tzw. zakola). Później łysienie zaczyna obejmować obszar całej skóry głowy.
Kluczową rolę w androgennym wypadaniu włosów odgrywa wysoki poziom dihydrotestosteronu (DHT), czynnej postaci testosteronu, łączącej się z receptorem androgenowym. Wysokie poziomy tego związku powodują wypadanie włosów.[7],[8],[9]
W badaniach wykazano zależność między ryzykiem rozwoju choroby u kobiet i wskaźnikiem masy ciała, wysokim indeksem glikemicznym, wczesnym początkiem okresu dojrzewania, liczbą porodów, antykoncepcją doustną stosowaną przez ponad rok oraz ekspozycją na UV powyżej 16 godzin tygodniowo.[10]
Jak wzmocnić mieszki włosowe
Zaburzony wzrost włosów prawdopodobnie wynika z nieprawidłowej pracy mieszków włosowych, co może być następstwem nieprawidłowo zbilansowanej diety i brakiem suplementacji. Aby wzmocnić mieszki włosowe powinniśmy zadbać o dostarczenie odpowiednich ilości witamin i składników mineralnych, m.in.:
- biotyny
- żelaza
- witaminy C
- witaminy D
- cynku[11]
Na szczególną uwagę zasługuje biotyna (witamina H). Jest to witamina rozpuszczalna w wodzie, zaliczaną do grupy witamin B. Biotyna wchodzi w skład wielu produktów, jednak w niewielkich ilościach. Najwięcej biotyny zawierają: wątroba, drożdże, żółtko jaj i niektóre warzywa (np. soja, kalafior, soczewica). Substancja ta jest ponadto syntetyzowana przez bakterie w jelicie grubym człowieka, jednak jej wchłanianie w tym odcinku przewodu pokarmowego jest niewielkie. Niedobór biotyny występuje u osób: stosujących szczególne diety, żywionych pozajelitowo, spożywających duże ilości surowych jaj, poddawanych długotrwałej hemodializie, leczonych długotrwale lekami przeciwdrgawkowymi oraz z zaburzeniami wchłaniania tej witaminy. Niedobór biotyny może objawiać się:
- wypadaniem włosów,
- zaburzenia wzrostu włosów i paznokci,
- stanami zapalnymi skóry zlokalizowanymi wokół oczu, nosa, ust, uszu i krocza.
Na polskim rynku farmaceutycznym jest obecnie kilkanaście produktów zawierających biotynę przeznaczonych dla pacjentów z jej niedoborem. Na szczególną uwagę zasługują leki, wysokiej jakości produkty, których skuteczność została potwierdzona badaniami klinicznymi (np. lek Biotynox i Biotynox Forte). Zalecana dawka dla dorosłych to 5-10 mg na dobę a poprawę obserwuje się po około 4 tygodniach leczenia.
Warto wzbogacić terapię wewnętrzną o terapię zewnętrzną – szampon i odżywkę tak, aby przeciwdziałać wypadaniu włosów kompleksowo. Szampon i odżywka zawierająca w składzie biotynę i baicapil (mieszanina trzech roślinnych ekstraktów (tarczycy bajkalskiej, kiełków soi i pszenicy) oraz argininy) wpływają na redukcję wypadania włosów. Co przywraca włosom gęstość oraz zdrowy wygląd.
Dodatkowym atutem są przeprowadzone badania aplikacyjne i aparaturowe dla szamponów i odżywek wzmacniających, przeciw wypadaniu włosów, świadczące o efektywności zastosowanej terapii. Wysoka zawartość składników naturalnych świadczy o dobrym składzie produktu i delikatnej bazie myjącej, przeznaczonej do każdej skóry głowy i każdego rodzaju włosów.[12],[13]
- Ligia Brzezińska-Wcisło, Anna Lis, Grażyna Kamińska, Dominika Wcisło-Dziadecka. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka. PDiA 2003; XX, 5: 260–266
- Krzysztof Błecha. Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety Post Fitoter 2021; 22(1): 70-73
- ChPL Biotynox
- Ligia Brzezińska-Wcisło, Anna Lis, Grażyna Kamińska, Dominika Wcisło-Dziadecka. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka. PDiA 2003; XX, 5: 260–266
- Krzysztof Błecha. Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety Post Fitoter 2021; 22(1): 70-73
- Kowalska-Olędzka E., Szmurło A., Ciechanowicz P., Walecka I.: Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia. Dermatologia po Dyplomie→2020→05→Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne
- Ligia Brzezińska-Wcisło, Anna Lis, Grażyna Kamińska, Dominika Wcisło-Dziadecka. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka. PDiA 2003; XX, 5: 260–266
- Krzysztof Błecha. Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety Post Fitoter 2021; 22(1): 70-73
- Kowalska-Olędzka E., Szmurło A., Ciechanowicz P., Walecka I.: Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia. Dermatologia po Dyplomie→2020→05→Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne
- Kowalska-Olędzka E., Szmurło A., Ciechanowicz P., Walecka I.: Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia. Dermatologia po Dyplomie→2020→05→Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne
- Almohanna H., et.al.: The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb) (2019) 9:51–70
- ChPL Biotynox
- https://biotynox.pl/
[1] Ligia Brzezińska-Wcisło, Anna Lis, Grażyna Kamińska, Dominika Wcisło-Dziadecka. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka. PDiA 2003; XX, 5: 260–266
[2] Krzysztof Błecha. Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety Post Fitoter 2021; 22(1): 70-73
[3] ChPL Biotynox
[4] Ligia Brzezińska-Wcisło, Anna Lis, Grażyna Kamińska, Dominika Wcisło-Dziadecka. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka. PDiA 2003; XX, 5: 260–266
[5] Krzysztof Błecha. Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety Post Fitoter 2021; 22(1): 70-73
[6] Kowalska-Olędzka E., Szmurło A., Ciechanowicz P., Walecka I.: Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia. Dermatologia po Dyplomie→2020→05→Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne
[7] Ligia Brzezińska-Wcisło, Anna Lis, Grażyna Kamińska, Dominika Wcisło-Dziadecka. Fizjologia i patologia wzrostu i utraty włosów na głowie u człowieka. PDiA 2003; XX, 5: 260–266
[8] Krzysztof Błecha. Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety Post Fitoter 2021; 22(1): 70-73
[9] Kowalska-Olędzka E., Szmurło A., Ciechanowicz P., Walecka I.: Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia. Dermatologia po Dyplomie→2020→05→Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne
[10] Kowalska-Olędzka E., Szmurło A., Ciechanowicz P., Walecka I.: Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne metody leczenia. Dermatologia po Dyplomie→2020→05→Łysienie androgenowe – etiopatogeneza, diagnostyka i aktualne
[11] Almohanna H., et.al.: The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb) (2019) 9:51–70
[12] ChPL Biotynox
[13] https://biotynox.pl/
Image by wayhomestudio on Freepik
